Czym są modele scoringowe i dlaczego warto z nich korzystać?

Modele scoringowe są systemem oceniającym i prognozującym perspektywy działania przedsiębiorstwa oraz szansę na występowanie konkretnych zjawisk. Przy użyciu metod scoringowych tworzy się rozbudowane modele statystyczne, które przewidują różnego rodzaju możliwości. Powstałe prognozy wykorzystuje się w procesach decyzyjnych. Z tej funkcjonalności korzystają głównie banki, ale nie tylko. 

⠀

Modele scoringowe – rodzaje

⠀

Istnieje kilka rodzajów modeli scoringowych, które są wykorzystywane do różnych celów. Oto główne z nich:

• scoring behawioralny – jest to punktowa analiza dotychczasowych działań obsługi produktów finansowych oceniająca ryzyko dla istniejącego kredytu (dotyczy dotychczasowych klientów); 
• scoring aplikacyjny – analizuje on punktowo bieżące działania. Ocenia przyszłe  ryzyko kredytowe potencjalnego klienta (dotyczy nowych klientów);
• scoring fraudowy (fraud detection) – wykrywa prawdopodobieństwo nadużyć, fałszerstw lub celowych zabiegów w celu złamania umowy.

⠀

Co ciekawe, wyżej wymienione rodzaje scoringów nie są wykorzystywane tylko przez banki, ale również przez inne instytucje finansowe, takie jak na przykład firmy telekomunikacyjne i usługi abonamentowe.

⠀

⠀

Jak tworzy się modele scoringowe?

⠀

Modele scoringowe są tworzone przy współpracy ekspertów z różnych dziedzin naukowych, takich jak: matematyka, statystyka i psychologia. Tworzy się je pod potrzeby i cele konkretnego przedsiębiorstwa. Różne modele scoringowe uwzględniają różne zmienne. Mogą brać pod uwagę od kilku do kilkunastu parametrów. 

Przy doborze najbardziej odpowiedniego modelu do oceny i prognozy zachowań klientów danej korporacji dokonuje się szacunku parametrów modelu, który wykorzystuje odpowiednio dobrane narzędzia informatyczne.

⠀

Etapy tworzenia systemu scoringowego

⠀

• zgromadzenie i zweryfikowanie danych;
• zdefiniowanie dobrego i złego klienta;
• wybranie próby badawczej;
• badanie i modelowanie zmiennych jakościowych;
• badanie i modelowanie zmiennych ilościowych;
• analiza związków między zmiennymi;
• stworzenie modelu regresji logistycznej;
• ocena jakości stworzonego modelu; 
• przekalkulowanie punktów modelu na wynik scoringu;
• wdrożenie modelu scoringowego.

⠀

Modele scoringowe w bankowości

⠀

Bankowość jest głównym obszarem, gdzie wykorzystuje się modele scoringowe. Jest to spowodowane tym, że banki nie mogą pozwolić sobie na pochopne i ryzykowne przydzielanie kredytów. Jako, że modele scoringowe dają możliwość oszacowania prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych zdarzeń, to są one świetnym narzędziem do oceny zdolności kredytowej oraz wiarygodności potencjalnych kredytobiorców.

⠀

Modele scoringowe oceniają zarówno klientów, którzy dopiero starają się o kredyt, jak i tych, którzy już go dostali. 

⠀

Klientowi banku są przypisywane określone liczby punktów, które go charakteryzują. Im wyższą liczbę punktów posiada kredytobiorca, tym mniejsze ryzyko stwarza dla kredytodawcy. Wysoka liczba punktów ma wpływ na warunki kredytowe, jakie może dostać pożyczkobiorca. W celu otrzymania kredytu klient musi zdobyć wymagane minimum punktów. Są one przydzielane za różne czynniki. Mogą to być: 

• wiek;
• wykształcenie;
• wykonywany zawód;
• wysokość dochodów miesięcznych;
• stan cywilny;
• status mieszkaniowy;
• stabilność zatrudnienia;
• ubezpieczenie na życie;
• liczba dzieci i/lub osób na utrzymaniu;
• stan rachunków bankowych;
• sposób i częstotliwość korzystania z kart płatniczych;
• referencje bankowe;
• posiadane zobowiązania;
• umowa na telefon.

⠀

Modele scoringowe w marketingu i handlu

⠀

Wykorzystanie modeli scoringowych daje również duże korzyści w branżach związanych z marketingiem (także bankowym). Sprawdzają się one do pozyskiwania nowych klientów, współpracy z aktualnymi klientami, a również w ocenie opłacalności kooperacji. W głównej mierze polega to na przewidywaniu zachowań konsumentów.

Jakie konkretne profity dają modele scoringowe w marketingu? Pomagają one określić docelowe grupy kampanii promocyjnych oraz oszacować prawdopodobieństwo odzewu na ofertę i sprzedawane produkty i usługi. Pozwalają staranniej zidentyfikować grupy klientów, do których najlepiej trafi konkretna kampania. Dzięki modelom scoringowym zmniejszają się koszty prowadzenia kampanii marketingowej. Pozwalają one określić najlepszych (najbardziej dochodowych) klientów oraz ograniczają liczbę odchodzących/rezygnujących z usług klientów.

⠀

Korzyści, jakie niosą za sobą modele scoringowe

⠀

Modele scoringowe niezaprzeczalnie mają dobry wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Jakie konkretne profity możesz osiągnąć dzięki nim?

• zminimalizowanie strat z powodu ryzyka operacyjnego;
• zminimalizowanie strat kredytowych;
• maksymalizacja rentowności;
• ulepszenie precyzyjności i przyspieszenie podejmowania decyzji;
• wzrost satysfakcji i lojalności klientów;
• zwiększenie możliwości sprzedażowych;
• znalezienie optymalnych rozwiązań;
• wykrycie potencjalnych oszustw.

⠀

Dlaczego warto korzystać z modeli scoringowych?

⠀

Jeśli zależy Ci na jak najlepszych wynikach Twojej działalności i na jak najmniejszych stratach, to modele scoringowe są czymś dla Ciebie. Dzięki nim Twoja firma będzie podejmowała jak najtrafniejsze decyzje. Jak się do tego zabrać? Najlepiej skorzystać z usług profesjonalnej firmy, która zajmuje się tym na co dzień. 

⠀

Czym dokładnie może zająć się, aby zwiększyć produktywność i rentowność Twojego przedsiębiorstwa? Jaki zakres obejmują modele scoringowe?

⠀

• ryzyko kredytowe (application scoring – scoring aplikacyjny);
• ryzyko dla istniejącego kredytu (behavioral scoring, scoring behawioralny);
• ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa;
• wykrywanie fraudów (fraud detection);
• optymalne ścieżki windykacyjne;
• analiza migracji klientów (analiza churn);
• zmniejszenie używania danego produktu (retention/attrition scoring);
• analiza sprzedaży powiązanej (cross-selling);
• podwyższanie wartości sprzedawanego produktu (up-selling);
• wycena wierzytelności;
• ocena scoringowa wystąpienia dowolnych zjawisk;
• analiza bankructwa (bankrupcy probability factor);
• analiza wysyłanych ofert (response scoring).

⠀

⠀

Podsumowanie

⠀

Modele scoringowe mają szerokie zastosowanie, nie tylko w bankowości. Używanie ich przynosi bardzo wiele korzyści. Dostarczają one istotnych informacji o aktualnych oraz potencjalnych klientach, co przekłada się na realne korzyści finansowe. Dlatego zdecydowanie warto z nich korzystać.